Generic top-level domain
Ook wel: gTLD of generiek topleveldomein
De afkorting gTLD staat voor generic top-level domain. Een top-level domain (TLD) is een domeinnaam op het hoogste niveau van het DNS-systeem. Generic top-level domains vormen een categorie binnen de TLD’s die voor algemeen gebruik zijn en niet zijn gebonden aan een land of geografische regio.
Generieke topleveldomeinen zijn in het bijzonder interessant voor bedrijven die internationaal actief zijn. Een TLD dat juist wel is gekoppeld aan een land of gebied wordt een country code top-level domain (ccTLD) genoemd.
De eerste decennia kende het internet een beperkt aantal gTLD’s:
- .com, bedoeld voor commerciële instellingen, kent geen beperkingen;
- .edu, bedoeld voor het onderwijs, in de praktijk beperkt tot universiteiten en hogescholen in de Verenigde Staten;
- .gov, bedoeld voor overheden, in de praktijk beperkt tot Amerikaanse overheidsinstellingen;
- .mil, bedoeld voor militaire doeleinden, wordt alleen binnen de VS gebruikt;
- .org, oorspronkelijk alleen voor andere organisaties (non-profit), aanvankelijke beperkingen zijn later opgeheven;
- .net, oorspronkelijk voor netwerken, tegenwoordig zonder beperkingen
Net als bij andere domeinextensies kan binnen een generiek topleveldomein elke unieke naam maar één keer worden vastgelegd. Gevolg hiervan is dat het aantal beschikbare interessante namen vaak beperkt is. Dit geldt met name bij populaire topleveldomeinnamen zoals .com.
Nieuwe gTLD’s
Sinds 2011 kunnen organisaties die zelf een gTLD willen oprichten en beheren hiervoor een aanvraag indienen bij de ICANN. Hierdoor is het aantal beschikbare gTLD’s flink toegenomen. Ook domeinextensies met niet-latijnse karakters (zoals Arabisch, Chinees en cyrillisch) zijn sindsdien toegestaan. Enkele populaire generieke topleveldomeinen die hierdoor ontstonden zijn .mobi, .top, .xyz, .site, .online en .shop.
Verschillende bedrijven hebben hun eigen merknamen vastgelegd als gTLD. Voorbeelden hiervan zijn .google, .booking, dell, .nike en .amazon. Over het algemeen worden deze brand top-level domains alleen beheerd voor eigen gebruik en om een merknaam te beschermen.
Onder de gTLD’s vallen ook geografisch gebonden topleveldomeinnamen die niet zijn gebaseerd op een landcode. Denk hierbij aan domeinextensies voor steden (zoals .amsterdam, .nyc (New York), .berlin en .tokyo) en voor regio’s (zoals .frl (voor Friesland), .cat (voor Catalonië) en .vlaanderen).
