Fear, uncertainty and doubt
Ook wel: FUD
Fear, uncertainty and doubt (FUD) is een tactiek die kan worden toegepast in marketing, sales en PR. Bij het toepassen van deze strategie wordt niet uitgegaan van de eigen kwaliteiten, maar wordt de competitie in een kwaad daglicht gesteld. Het doel is om mensen of klanten voor zich te winnen. De negatieve informatie die wordt gecommuniceerd is meestal dubieus of aantoonbaar onjuist.
De gedachte achter het verspreiden van FUD is dat angst, onzekerheid en twijfel er voor zorgen dat mensen niet meer rationeel nadenken. Zij zullen eerder geneigd zijn om ogenschijnlijk ‘veilige’ keuzes te maken, direct gebaseerd op de valse informatie.
De term FUD is afkomstig uit de ict. Een overstap naar hardware of software van een andere leverancier kost een klant extra tijd en geld, waardoor gebruikers vaak bij één partij blijven (vendor lock-in). Door potentiële gebruikers een onzeker beeld voor te spiegelen over de toekomst van hun huidige systemen kan deze drempel gemakkelijker worden overwonnen. Ook kan FUD juist worden toegepast om klanten te behouden.
Al in de jaren ’70 paste computerfabrikant IBM de tactiek toe om klanten weg te houden van concurrent Amdahl. Klanten die bij IBM zouden blijven zou het goed vergaan, terwijl bij een overstap naar de concurrent donkere tijden werden voorspeld. Ook door Microsoft is de tactiek veel toegepast, in de jaren ’80 tegen OS/2 van concurrent IBM en meer recent om open source software in een kwaad daglicht te stellen. Apple paste FUD toe om iPhone-gebruikers ervan te weerhouden hun telefoon te laten ‘jailbreaken’ (zodat apps buiten de App Store om konden worden geïnstalleerd).
Vanuit de ict heeft de term zich ontwikkelt tot een begrip voor het bewust verspreiden van valse informatie in het algemeen. Veelal wordt gewezen op veiligheidsrisico’s, waarbij feiten worden gecombineerd met verzinsels om de tactiek geloofwaardig te laten zijn.
