ISBN
Ook wel: International Standard Book Numbering
ISBN staat voor International Standard Book Numbering of International Standard Book Number. Ook het Nederlandstalige Internationaal Standaard Boeknummer komt als verklaring voor de afkorting voor.
Het ISBN-nummer is een unieke identificatie die aan uitgegeven boeken oftewel handelseenheden kan worden toegewezen. Met behulp van het unieke nummer kunnen boeken van elkaar worden onderscheiden, wat het bestellen, bevoorraden en afrekenen van boeken vereenvoudigt. Doordat het uit cijfers bestaat kan een ISBN-nummer eenvoudig worden genoteerd als streepjescode.
‘Uitgegeven boek’ moet niet worden opgevat als een bepaalde titel van een bepaalde auteur. Van hetzelfde boek kunnen verschillende versies in de omloop zijn. Denk aan de bindvorm (hardcover/pocket), herziene uitgaven en vertalingen. Naast boeken worden ISBN-nummers ook toegekend aan bepaalde andere informatiedragers zoals educatieve software en plattegronden.
Hoe ziet een ISBN-nummer eruit?
De identificatiecode bestaat uit 13 cijfers. Alle ISBN-nummers beginnen met 978, om de nummers te onderscheiden van die van andere EAN-systemen. Vervolgens volgt een landcode. Voor Nederland is deze landcode 90 of 94.
Daarna volgt een deel dat verwijst naar de uitgever. De lengte van het uitgeversnummer verschilt per uitgever. Hoe meer boeken een uitgever verwacht uit te geven, hoe korter het uitgeversnummer en hoe meer resterende nummerposities er overblijven om aan uitgegeven boeken te kunnen koppelen.
Om het einde van een volledige ISBN-code te markeren eindigt deze altijd met een controlegetal. Dit is afgeleid van de voorgaande reeks en wordt door systemen gebruikt om te controleren of de code geldig is en dus goed is gelezen.
De internationale ISBN-standaard wordt centraal beheerd door het International ISBN Agency. In Nederland wordt ISBN beheerd door het Centraal Boekhuis, dat ook een groot deel van de distributie van boeken in ons land verzorgt.