Colportage
Ook wel: deurverkoop, huis-aan-huisverkoop, straatverkoop of leuren
Colportage is een vorm van ambulante handel waarbij kopers actief worden benaderd. Meestal wordt hiermee verkoop aan huis bedoeld. Bij die vorm van colportage gaan verkopers langs de deuren en bellen aan in de hoop bewoners iets te kunnen verkopen.
De verkoopmethode wordt zowel gebruikt om producten, diensten als contracten/abonnementen aan de man te brengen. In een iets bredere definitie slaat colportage op alle verkopen waarbij de verkoper het initiatief neemt en die gebeuren buiten een vaste verkooplocatie. Behalve aan huis kan dit ook op straat, bij iemand thuis tijdens een verkoopparty of tijdens een verkoopreis zijn.
Bij verkoop aan de voordeur, op straat of andere colportage wordt je als consument door de verkoper min of meer overvallen door een onverwachte en ongevraagde aanbieding. Er is weinig tijd om na te denken waardoor mensen sneller geneigd zijn om tot een aankoop aan te gaan.
Colporteurs
Een verkoper die aan huis, op straat of op een andere buitenlocatie verkoopt is een colporteur. Soms worden colporteurs aan huis ook wel deurverkopers genoemd. Is de straat de plaats van handeling dan is de colporteur een straatverkoper.
Veel mensen ervaren opdringerige verkopers als vervelend. Om te voorkomen dat colporteurs aanbellen zijn er speciale stickers in de omloop met de tekst dat colportage niet gewenst is of dat aan de deur niet wordt gekocht.
Bescherming van kopers: Colportagewet
Net als er wetgeving bestaat om consumenten bij koop op afstand te beschermen, zijn ook de rechten van kopers bij colportage vastgelegd. In de Colportagewet staan de regels die bij colportage van toepassing zijn.
Zo heb je bij verkoop aan huis, net als online aankopen, bij recht op een wettelijke bedenktijd waarbinnen de koop mag worden teruggedraaid. Bepaalde verkopen zijn hiervan uitgezonderd, zoals etenswaren, verzekeringen en aankopen met een totale waarde lager dan 50 euro. Heb je recht op bedenktijd dan dient de verkoper je hier op te wijzen. De wettelijke bedenktijd bedraagt sinds 2014 veertien dagen. Wordt er geen melding gemaakt van de periode waarbinnen je kunt annuleren dan wordt deze automatisch verruimd tot één jaar.
De colporteur is daarnaast verplicht om je juist en volledig te informeren. Niet alleen over het product maar ook over zijn identiteit en het bedrijf dat hij vertegenwoordigt. Wanneer er een contract wordt afgesloten hoor je hiervan een exemplaar te ontvangen. Naast de voorwaarden van de overeenkomst moet hierin ook in staan dat je er gedurende de bedenktijd nog onderuit kunt en hoe dit in zijn werk gaat. In de Colportagewet staat verder dat er colporteurs een vergunning van de gemeente nodig hebben.
De colportagewet geldt alleen voor ongevraagde aanbiedingen. Nodig je zelf een verkoper thuis uit voor de aankoop van een bepaald product dan is er geen sprake van colportage. Doet deze verkoper je vervolgens uit eigen beweging een aandacht voor een ander product of dienst dan is dat wél colportage.
In Vlaanderen wordt colportage leuren genoemd. Colporteurs moeten daar beschikken over een zogenaamde leurkaart.