PostNL
PostNL is het nationale postbedrijf van Nederland. Het is voortgekomen uit de PTT, een staatsbedrijf dat zich naast postbezorging ook bezighield met telefonie en telegrafie. PostNL is door de overheid aangewezen om de universele postdienst (UPD) uit te voeren.
Het bedrijf is al sinds 1799 verantwoordelijk voor de bezorging van briefpost. De publieke taken van PostNL en de voorwaarden waaraan het bedrijf zich moet houden zijn vastgelegd in de Postwet. Te denken valt aan afstandseisen over de plaatsing van brievenbussen door PostNL, op welke dagen de post bezorgd dient te worden en hoe de posttarieven worden vastgesteld.
Terugloop en innovatie
Door de opkomst van e-mail heeft de postmarkt al jaren te maken met krimp. Omdat PostNL wel aan de eisen van de Postwet moet blijven voldoen worden deze activiteiten steeds minder rendabel. Mede daarom is de prijs van postzegels door de jaren heen verhoogd.
De opkomst van e-commerce zorgt er intussen juist voor dat de vraag naar pakketdiensten flink is toegenomen. De pakketdiensten van PostNL richten zich vooral aan de bezorging aan particulieren. Hiervoor maakt het bedrijf zowel gebruik van eigen pakketbezorgers als van ingehuurde zelfstandigen. Klanten van webshops kiezen er ook steeds vaker voor om een bestelling te laten bezorgen op andere locaties. Hiertoe heeft PostNL een groot aantal servicepunten ingericht in winkels. Deze vervangen tevens het oorspronkelijke netwerk van postkantoren.
Met het oog op de toekomst en de concurrentie wordt de dienstverlening van PostNL verbreed en slimmer gemaakt. Zo wordt geëxperimenteerd met afhaalautomaten en kunnen ontvangers wanneer zij niet thuis waren zelf kiezen wanneer en op welke plaats een pakket opnieuw aangeboden willen zien. Het takenpakket van postbodes kan in de toekomst worden uitgebreid met bijvoorbeeld het opnemen van meterstanden.
Geschiedenis van PostNL
In de jaren ’80 van de vorige eeuw werd de PTT geprivatiseerd en gingen de bankactiviteiten zelfstandig verder onder de naam Postbank. De KPN (Koninklijke PTT Nederland) bestond vanaf dat moment uit de werkmaatschappijen PTT Post en PTT Telecom. In 1994 bracht de overheid een deel van de aandelen KPN naar de beurs.
Na de overname van het Australische TNT (Thomas Nationwide Transport) in 1996 werden deze postactiviteiten samengevoegd onder de TNT Post Groep en in 1998 verzelfstandigd. De naam PTT Post werd in 2002 ingeruild voor TPG Post. In 2006 volgde een nieuwe naamswijziging en ging het postbedrijf onder de naam TNT Post verder. Deze ontwikkelingen sloten aan bij de internationale ambities op het gebied van post- en pakketbezorging van het intussen tot kortweg TNT omgedoopte moederbedrijf.
Door de splitsing van de expressonderdelen en postbezorging ontstonden in 2011 twee aparte bedrijven: TNT Express en PostNL. Na de privatisering van de postmarkten in Europa is PostNL ook in andere landen actief met de bezorging van post en pakketten. In 2016 werd een overnamebod van het Belgische bpost om PostNL over te nemen afgewezen.