Hoofdletter
Ook wel: kapitaal, grote letter, bovenkast of upper case
Een hoofdletter of kapitaal is een grotere versie van een letter. Ook in vorm wijken hoofdletters af van kleinere letters. In de typografie worden hoofd- en kleine letters ook wel aangeduid als bovenkast en onderkast. In het Engels wordt gesproken van uppercase en lowercase.
Beide variaties zijn afgeleid van historische handschriften, waarin ze in eerste instantie niet samen voorkwamen. Verschillende theorieën gaan er vanuit dat kleine letters zijn afgeleid van sneller geschreven handschriften, waarin de letters eenvoudiger en ronder van vorm werden.
Hoofdletters zorgen voor extra duidelijkheid. Correct gebruik van hoofdletters maakt teksten makkelijker te lezen en te begrijpen. In de meeste lettertypes is de hoogte van hoofdletters gelijk aan die van de stokletters.
Wanneer gebruik je hoofdletters?
Hoofdletters worden voornamelijk gebruikt aan het begin van zinnen, aan het begin van namen van personen, bedrijven en instellingen en voor sommige afkortingen. Hierop bestaan uitzonderingen, die per taal kunnen verschillen.
In de Nederlandse spelling en grammatica is het bijvoorbeeld gebruikelijk om bij zinnen die beginnen met een cijfer of een apostrof (zoals bij het voorvoegsel ‘s) juist het tweede woord een hoofdletter te geven. In sommige talen, waaronder het Duits, worden alle zelfstandige naamwoorden met een hoofdletter aan het begin geschreven.
Een hoofdletter drukt ook respect uit. Om die reden worden eigennamen en verwijzingen naar bijbelse personen en geschriften (zoals Jezus en Zijn volgelingen, de Heilige Geest en de Bijbel) met hoofdletters geschreven. Ook de officiële namen van feestdagen krijgen een hoofdletter (dus Kerstmis en Pasen, maar kerstfeest en paasweekend hebben een kleine letter).
De term bovenkast stamt uit de tijd dat drukletters in lood werden gezet. De grote en kleine letters werden vaak bewaard in twee aparte kasten: de bovenkast, met daarin de kapitalen, en de onderkast. Wanneer teksten in hoofdletters worden geschreven waarvan de grootte overeenkomt met de x-hoogte van het lettertype dan spreken we van kleinkapitaal.
